Омӯзгорон парваришгарони мумтози ҷавононанд ва маҳз ба талоши пайгиронаи онҳо ба камолоти маънавию ҷисмонӣ мерасанд, дар ҷомеа мавқеи шоиста пайдо мекунанд.
Эмомалӣ Раҳмон
Ягона роҳе, ки мардум туро ба некӣ ёд мекунад, ин анҷоми кори нек аст. Он дар даврони соҳибистиқлолӣ, ба пиндори инҷониб омӯзгорӣ мебошад, зеро ӯ фақат кӯшиш мекунад, ки шахсони накӯкорро тарбия намуда, ба воя расонад. Чаро? Чунки ҷамъият ҳамеша ба ин гуна шахс ниёз дорад. Ба ин хотир фармудаанд:
Агар дар ҷаҳон набвад омӯзгор,
Шавад аз бехирад тира рӯзгор.
Ба ибораи дигар мо метавонем устодро мураббӣ ва равшанидиҳандаи қуллаҳои бузурги комёбӣ номем. Устод танҳо бо меҳнат бузург аст ва меҳнат сарчашмаи асосии хушбахтии инсонҳост. Устод шахсест, ки дар симои ӯ кас омӯзандаи ҳама гуна роҳу равиши кору фаъолият ва ҷамъи ҳунару истеъдодро мебинад. Ягон кору амал, ягон пешравию афзалият безаҳмат ва бемашаққату қадршиносии устод ба авҷи аъло намерасад. Барои ба камол расидани инсон устоди ботаҷриба лозим аст.
Ҳурмати устод чун модар падар,
Амри воҷиб ҳаст бар аҳли башар.
Гар набуд устод дар рӯи замин,
Не фазилат буду не касбу ҳунар.
Шогирдонро низ лозим меояд, ки аз заҳматҳои устодони хеш бохабар бошанд, онҳоро қадршиносӣ кунанд. Обрӯи шогирдони болаёқат ва боистеъдод обрӯи устодони онҳост. Бале, устодони асил ҳамеша зиндаёданд ва дар ҳар лаҳзаи ҳаёт ба хотир оварда мешаванд, зеро пойдории ҳаёти кас низ ба фаъолияти онҳо вобастагӣ дорад.
Омӯзгор шахси шарафмандтарин ва ифтихори ҷомеа аст. Ӯ ба муҳимтарин кор-тарбияи насли наврас, насли ободгари фардои миллатамонро ба воя мерасонад. Аҳли ҷомеа ба омӯзгор эътимодманданд ва ба ӯ чун ба раҳнамою мададгори маънавии хеш муносибат менамоянд. Омӯзгор бояд сазовори ин ҳама эътимоду боварӣ бошаду бикунад. Барои ин, ӯ бояд дорои хислатҳои нек ва инсони комил, соҳибмаърифату хирадманд бошад. Фаъолияти асосии омӯзгор албатта таълиму тарбия аст. Барои ҳамеша сазовору шоистаи ин рисолати олӣ будан, ӯро аз ҷумла мебояд, ки пайваста биомӯзад, дониш, маҳорату малакаи худро такмил бубахшад. Ҳақ бар ҷониби Пешвои миллат аст. Имрӯз дар ҷомеа омӯзгори ботаҷриба мақоми хоса дорад. Махсусан омӯзгорони синфҳои ибтидоӣ будан худ боиси ифтихору ҳамзамон масъулиятнок аст. Зеро донишандӯзии хонандагон маҳз аз синфҳои ибтидоӣ сарчашма мегирад.
Дар ин давра як нуктаро бояд таъкид кард. Кӯдакон ба даргоҳи дониш қадами нахустини худро мениҳанду навиштанро аз омӯзгори нахустини худ меомӯзанд. Аз ин рӯ, аз омӯзгор заҳмати зиёд, ҷӯстуҷӯйҳои шаабонарӯзӣ, масъулияти баландро талаб мекунад, то онҳо ба дили шогирдони кӯчак роҳ ёбанд. Дар ин айём хислатҳои гуногунро доро буда, ҳар яке муносибати алоҳидаро талаб мекунад.
Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон инкишофу пешрафти мактабу маориф ва илмро яке аз самтҳои афзалиятноки сиёсати давлат муайян карда, баҳри ҷорӣ намудани усулҳои муосири таълиму тарбияи насли бомаърифату соҳибҳунар ва такмили пойгоҳи моддӣ–техникиии муассисаҳои маориф пайваста ғамхорӣ менамояд. Омӯзгорон дар ҳама давру замонҳо нерӯи ҳифзкунандаи забон ва пешбарандаи саводу маърифат буда, сарфи назар аз ҳама мушкилот, ин масъулияти пуршарафи худро сарбаландона иҷро мекунанд. Омӯзгорони ҷумҳурӣ аз як қатор имтиёзу бартариҳо бархӯрдоранд. Ҳамчунин вобаста ба имконият дар кишвар давра ба давра маоши омӯзгорони соҳаи маориф зиёд карда мешавад. Омӯзгорон ба ҳама гуна арҷгузориҳою қадршиносӣ меарзанд. Пешаи омӯзгорӣ басо сангину заҳматталаб аст, вале ифтихорист. Устодони маҳбуби мо баҳри боло рафтани сатҳи таълиму тарбия, шукуфоии имрӯзу фардои кишвар ва афзудани обрӯи эътибори ҷумҳуриамон дар арсаи ҷаҳон пайваста заҳмат мекашанд, меҳнати фидокорона мекунанд. Самараи азму ҷаҳди ҳамарӯзаи онҳост, ки ҳамасола теъдоди зиёди хонандагони таълимгоҳҳои мо дар бонуфузтарин озмуну сабқатҳои ватаниву хориҷӣ ба комёбиҳои шоиста сазовор мегарданд, обрӯи ҷумҳуриамонро бештар баланд мебардоранд.
Омӯзиши сиёсии омӯзгор низ муҳим арзёбӣ мешавад, зеро омӯзгор ҳамчун шахси пешқадами замон, роҳнамои маънавии аҳли ҷомеа ҳатман бояд ба вазъи замон, рӯйдодҳои муҳим дар мамлакатҳои ҷаҳон, авзои рӯз мунтазам огоҳӣ дошта бошад.
Мардум сари ҳар гуна масоили сиёсӣ, фаҳми дақиқи моҳияти ҳодисаву воқеаҳо ва гиреҳкушои муаммоҳои гуногуни сиёсӣ бо ихлосу боварӣ рӯй ба омӯзгор меоранд, ба сухани ӯ эътиқодманданд. Имрӯз бисёр муҳим аст, ки мо омӯзгорон ба шогирдони хеш дар бораи моҳияти инсонӣ, ҷойгоҳи ҳунарманд, илму дониш, вазъи имрӯзаи сайёра, мавқеи инсонӣ суҳбат кунем. Фурӯғу шукӯҳи ҷомеаи мо аз омӯзгор аст.
Омӯзгорӣ – касби муқаддас
Омӯзгорӣ бувад касби муқаддас,
Кунад хизмат ба гетӣ ба ҳама кас.
Зи гуфтораш шавад олам гулистон,
Чароғи маърифат дар ҳама даврон.
Омӯзгор дод таълим ба донову ба нокас,
Нарӯяд зи таълими эшон бевафо кас.
Ҳазорҳо касбҳо раванду оянд ҳар замон,
Касби омӯзгорӣ асрҳо монад ҷовидон.
Омӯзгор кунад дурр зи ту ҳавою ҳавас,
Ки ояндаи дурахшони ту хоҳаду бас.
Диҳад ғизои маънавӣ доим ба инсон,
Кунад таҳлил ашъору девони бузургон.
Кунад бинои умри ту муҷаллас,
Бихонад аз бароят анбиёву қассас.
То ки шогирдон шаванд ҳалиму меҳрубон,
Нафъи он рассад ба ин мулки гарон.
Омӯзгор раво донад ба шогирдон баҳс,
Шаванд оқилу донову беҳтарин шахс.
Ҳамеша ӯ бувад дар роҳи ирфон,
Диҳад таълим зи ашъори бузургон.